Alternatief gazon: betreedbare bodembedekkers
Met de toenemende klimaatverandering en de steeds drogere zomers worden onze gazons flink op de proef gesteld. Waar een gezond gazon zich doorgaans snel herstelt na een regenbui, is dit helaas niet overal het geval; dit hangt vaak af van de bodemkwaliteit en de locatie. Daarnaast kunnen plagen zoals engerlingen en emelten aanzienlijke schade aanrichten, en zijn deze niet altijd eenvoudig te bestrijden.
Gelukkig zijn er voor kleinere ruimtes, zoals tuinkamers of stadstuinen, enkele interessante alternatieven. Altijd groene bodembedekkers die, zij het soms beperkt, betreden kunnen worden, vormen een goed alternatief. Deze planten doen het doorgaans uitstekend in de zon op een humusrijke en licht vochtige bodem.
Voordelen van bodembedekkers
Wanneer bodembedekkers volgroeid zijn, vormen ze een effectieve barrière tegen onkruid en kunnen ze prachtig worden gecombineerd met bloeiende voorjaarsbollen of met een paar sierlijke vaste planten voor extra kleuraccenten. Een van de grootste pluspunten van bodembedekkers is dat ze weinig tot geen onderhoud nodig hebben. In tegenstelling tot een traditioneel gazon, produceer je bijna geen tuinafval. Daarnaast hoef je geen dure grasmaaier aan te schaffen, wat een extra voordeel is.
Alternatieve planten
1. Vetmuur of Sagina subulata
Deze bodembedekker bloeit tussen mei en augustus en wordt bedekt met talloze kleine witte bloemen. Met een maximale hoogte van slechts 5 cm is het een compacte en sierlijke plant. Door zijn dichte groeiwijze lijkt het bijna op een zacht, mosachtig tapijt, waardoor het een uitstekend alternatief is voor traditioneel gras. Het is ideaal voor kleine gazons en past ook goed in rotstuinen of tussen de voegen van flagstones en stapstenen. Er bestaat zelfs een opvallende geelgroene variant, de Sagina subulata 'Aurea'.
Deze plant doet het goed in zowel volle zon als halfschaduw en heeft een voorkeur voor een humusrijke, licht vochtige bodem. Sagina kan mooi gecombineerd worden met bloembollen zoals narcissen, krokussen en tulpen. Ook verschillende soorten Verbena komen prachtig tot hun recht in dit groene tapijt.
2. Loopkamille of Chamaemelum nobile 'Treneague'
Loopkamille is een uitstekend alternatief voor gras. Hoewel deze bodembedekker zelden bloeit, geeft ze een heerlijke geur af wanneer je erop loopt. Ze gedijt het beste op een zonnige plek, waar de grond vochtig en rijk aan voedingsstoffen blijft. Het is belangrijk dat de bodem goed water vasthoudt om deze plant gezond te houden.
Loopkamille kan goed worden gesnoeid om haar vorm te behouden en combineert gemakkelijk met andere planten die kleuraccenten in de tuin toevoegen.
Houd er wel rekening mee dat loopkamille enige bescherming nodig kan hebben tegen overmatige regen, sneeuw en strenge vorst. Met de juiste zorg voegt deze plant zeker geur en schoonheid toe aan je tuin!
3. Stekelnootje of Acaena
Het stekelnootje houdt van de zon en kan beter omgaan met drogere grond. Deze plant verspreidt zich snel dankzij zijn ondergrondse wortelstokken, waardoor het een uitstekende bodembedekker is. De dichte mat die hierdoor ontstaat, is echter minder geschikt om veel op te lopen, dus het kan verstandig zijn om stapstenen of tegels te plaatsen.
Met meer dan 70 soorten is er volop keuze in bladkleuren, maar ze bloeien allemaal wit in de zomer. Daarna verschijnen er stekelige vruchtjes die variëren van roodbruin tot paars. Enkele interessante variëteiten zijn: Acaena microphylla 'Kupferteppich', Acaena 'Dichte Matte' en Acaena buchananii, die wat hoger groeit.
4. Goudaardbei of Waldsteinia ternata
Deze plant is een uitstekende bodembedekker die een dichte, groene laag vormt, zelfs tijdens de winter, waardoor onkruid weinig kans krijgt om door te komen. Hoewel de plant enige mate van belopen kan verdragen, is het aan te raden om stapstenen te plaatsen om een doorgang te maken. Op zonnige plekken bloeit deze aantrekkelijke plant met gele bloemtrossen die bijen en hommels aantrekken.
De goudaardbei bloeit kort in de lente en kan in het voorjaar worden teruggesnoeid om de groei van nieuwe, frisse bladeren te stimuleren. Dit is een geweldig alternatief voor kleine gazongebieden, met bladeren die helder groen zijn en in de herfst verkleuren naar een schitterende roodgroene tint.
5. Koperknoopje of Leptinella squalida
Het koperknoopje is een uitstekende bodembedekker die gemakkelijk belopen kan worden. Dit kleine plantje, met een hoogte van slechts 5 tot 7 cm, produceert talrijke subtiele bloemetjes die een aangename geur verspreiden. Wanneer het op de juiste plek wordt geplant, groeit het snel uit tot een dichte mat van bruingroene bladeren, die hun kleur zelfs in de winter behouden. De geveerde blaadjes doen denken aan miniatuurvarens en voegen een decoratief element toe. In grote borders combineert het koperknoopje mooi met struiken zoals hortensia's en Japanse esdoorns (Acer palmatum).
Deze bodembedekker voelt zich het meest thuis op een plek met veel zon tot halfschaduw en in vochtige, goed doorlatende grond. Het is aan te raden om ongeveer 12 planten per vierkante meter te plaatsen. Tijdens de winter is het belangrijk om ze te beschermen tegen te veel regen en sneeuw. Enkele andere interessante variëteiten zijn Leptinella squalida 'Platt's Black', Leptinella dioica 'Minima', en Leptinella potentillina.
Overweeg eens een alternatief voor het klassieke gazon! Met een slimme mix van bloembollen, kleurrijke vaste planten, decoratieve grassen en stapstenen, kun je jouw grasveld transformeren in een onderhoudsvriendelijke oase die de biodiversiteit in je tuin aanzienlijk vergroot. Het mooiste is dat je voortaan het wekelijkse maaien achterwege kunt laten, waardoor een dure grasmaaier overbodig wordt. Zo profiteer je niet alleen van een prachtige tuin, maar draag je ook bij aan een gezonde leefomgeving voor allerlei insecten en dieren!